Πρό καιρού κοιμήθηκε ένας άξιος καί άγιος ιερέας τής εποχής μας, ο π. Νικόλαος Κογιώνης. Γιά πάρα πολλά χρόνια υπηρετούσε στον Άγιο Ελευθέριο τού Γκύζη.
Αρκούσε, μόνο να δείς το πρόσωπό του, για να διδαχθείς πολλά… Δεν έκανε ποτέ παρατηρήσεις αλλά ένα ταπεινό βλέμμα του με πολλή γλυκύτητα μέσα του ήταν ικανό για να σε φέρει σε βαθεία συναίσθηση…
Από πολλά χρόνια τώρα είχα παρατηρήσει, ότι ο π. Νικόλαος βαστούσε πάντα μια σακούλα μαζί του, ένα ζεμπίλι, πού μέσα περιείχε ένα χοντρό ημερολόγιο.
Στο τέλος του 1997 του ζήτησα να μου χαρίσει αυτό το ημερολόγιο, σαν προσωπικό ενθύμιο. Βρήκε λίγο παράδοξο το αίτημά μου, όμως μου έκανε την χάρη, αφού προηγουμένως διέγραψε άλλη μια φορά με στυλό, όλες τις πρόσθετες σημειώσεις του. Το ημερολόγιο αυτό παρέμεινε κλειστό στην βιβλιοθήκη μου γιά 9 περίπου χρόνια…
Άλλως τε δεν υπήρχε καί λόγος να το ανοίξω, αφού είχα ευλογημένες ευκαιρίες να βλέπω ζωντανά τον ίδιο τον π.Νικόλαο να τρέχει ακατάπαυστα στο έργο της διακονίας.
Σήμερα, μετά τόν θάνατό του, ξεφυλλίζοντας για μια ακόμη φορά το μεγάλο και φθαρμένο από την καθημερινή χρήση ημερολόγιο του π. Νικολάου Κογιώνη, πρόσεξα κάποιες, περισσότερες ίσως λεπτομέρειες…
Στην πρώτη σελίδα λοιπόν, γραμμένα τα στοιχεία του, δ/νση, τηλέφωνο,…
Μετά αρχίζουν οι σημειώσεις, οί υποχρεώσεις δηλαδή κάθε ημέρας. Φυλλομετρώ το ημερολόγιο, και δεν βρίσκω ούτε μια κενή σελίδα!
1η Ιανουαρίου 1997.
Υπάρχουν 36 αριθμημένες υποχρεώσεις. Διακρίνω μισοσβησμένα τηλέφωνα και διευθύνσεις επισκέψεων διακονίας. Πάω πιο κάτω και βλέπω: «θερμή προσευχή γιά…. (όνομα σβησμένο)»,πνευματική μελέτη…
Παρόμοια εικόνα και τις επόμενες ημέρες του ημερολογίου γιά όλες ανεξαιρέτως τις ημέρες του χρόνου…Οι εγγραφές στο ημερολόγιο δεν σταματούν ούτε ανήμερα το Πάσχα ούτε τον Ιούλιο ,τον μήνα που κάνει διακοπές. Απλώς λιγοστεύουν .
6 Δεκεμβρίου, ημέρα του Αγίου Νικολάου και της γιορτής του, με 25 υποχρεώσεις γιά τρέξιμο καί διεκπεραίωση, όλα επάνω του…
31 Δεκεμβρίου με 29 υποχρεώσεις, και ακολουθεί συνέχεια…
Για λίγες (πολύ λίγες αλλά αντιπροσωπευτικές περιπτώσεις ) έχω ιδία και προσωπική αντίληψη. Είναι επισκέψεις σε πιστούς που ζητούν την Θεία Κοινωνία, ζητούν ένα ευχέλαιο, ή αγιασμό… Επισκέψεις ακόμη σε αναξιοπαθούντας, σέ εγκαταλελειμμένους , κατάκοιτους, ψυχικά αρρώστους…
Είναι ακόμη επισκέψεις σε ανθρώπους που θα μπορούσαν να πάνε προσωπικά στον Ναό, πού έχουν ίδιο μεταφορικό μέσον, αλλά πού θεωρούν υποχρέωση τού (γέροντα καί ταλαιπωρημένου) ιερέα, να πάει αυτός στό σπίτι τους…( Οποία σκληρότητα! )
Δεν λέει ποτέ όχι, ακόμη και όταν μία απαιτητική ενορίτισσα τον στέλνει στον Σκαραμαγκά για να κοινωνήσει κάποιον γνωστό της. Η τελευταία επίσκεψη δεν χωράει στο ασφυκτικά γεμάτο πρόγραμμα της ημέρας.
Θα πρέπει να ξυπνήσει δύο ώρες νωρίτερα για να προλάβει να πάει στον Σκαραμαγκά, να γυρίσει στον Ναό, να μνημονεύσει την ατελείωτη σειρά ονομάτων, να κάνει τον όρθρο, την θεία Λειτουργία και μετά να αρχίσει τις υποχρεώσεις της ημέρας που του υπαγορεύει το ημερολόγιο.
Άξιος ιερέας και υπεράνω χρημάτων πού όταν τον εξυπηρετήσεις θα καλύψει υπερπλήρως τα έξοδά σου. Αν αρνηθείς να σε πληρώσει για τίς βενζίνες πού χάλασες βάζοντας τό αμάξι σου, ή για τά χρήματα πού έδωσες στά ταξί, κλπ κινδυνεύεις να θεωρηθείς ανυπάκουος και θα αποκλειστείς από την ευλογία να σέ ξανακαλέσει άλλη φορά γιά εξυπηρέτηση…
Σαράντα και έξη ( 46 ) ολόκληρα χρόνια ιερατικής διακονίας, 365 ημέρες τον χρόνο, κατά μέσον όρο 25 καταγεγραμμένες υποχρεώσεις την ημέρα, απ’ αυτές, και ίσως οι 20 είναι εκδηλώσεις διακονίας προς τους άλλους. Σ’ αυτές, προστίθενται και οι αναρίθμητες άγραφες πράξεις ταπεινής αγάπης και, φυσικά, οι τακτικές υποχρεώσεις στον Ναό.
Και πίσω από όλα υπάρχει ο π. Νικόλαος, γλυκύτατος, επιεικής στους άλλους, πράος, άκακος, αμόλυντος και προπαντός ταπεινός. Τόσο ταπεινός που αν δεν τον ξέρεις καλά, τον παρεξηγείς. Όπως μου εξήγησε μέλος της αγίας του οικογενείας, « η πραγματική ταπείνωση ξέρει να κρύβεται».
Γνωρίζουμε ότι οι Άγιοι, είναι ο ίδιος ο Χριστός παρατεινόμενος εις τους αιώνας. Στο πρόσωπο του π. Νικολάου μερικές φορές αισθανόμαστε πώς βλέπαμε τον ίδιο τον Χριστό.
Καθημερινή υποχρέωσή του το μυστήριο της ιεράς εξομολογήσεως:
«Σε ακούει ταπεινά, κοιτάζει κάτω. Σέβεται τον εξομολογούμενο και δεν τον διακόπτει, ακόμη και όταν αυτός μακρηγορεί ατελείωτα.
Όταν θελήσει να σου κάνει μία υπόδειξη θα αναγνωρίσει πρώτα, πόσο και ο ίδιος υστερεί σ’ αυτό το θέμα. Άλλη φορά, όταν διαπιστώνει επαναλαμβανόμενες πτώσεις, θα πλησιάσει την ομάδα αυτών που περιμένουν στην σειρά μαζί με σένα να εξομολογηθούν, και θα πεί γενικά καί αόριστα δήθεν «αστειευόμενος»:
«παιδιά μου μην αμαρτάνετε, γιατί δεν προλαβαίνω να σας εξομολογώ…».
Οί άλλοι θα γελάσουν, εσύ όμως θα καταλάβεις…
Και είναι διακριτικός, θαυμαστά διακριτικός. Προτού σου απαντήσει θα σιωπήσει λίγο, καταλαβαίνεις ότι προσεύχεται. Ότι θα σου πεί μετά είναι το θέλημα του Θεού, το αγαθόν και τέλειον. Είναι τόσο κοντά σου, αλλά και τόσο μακριά σου…
Είναι κοντά στον αγώνα σου, πονά για σένα και οδύνεται μέχρι να «μορφωθεί Χριστός εν» σοί, αλλά είναι και πολύ μακριά σου διότι εσύ προσκολλάσαι στα γήινα ενώ αυτός ζεί στον ουρανό. Καί αποφεύγει ακόμη συστηματικά να δημιουργήσει δικό του κύκλο οπαδών, όπως μερικοί στήν εποχή μας…
Μόνιμη επωδός στο τέλος της εξομολογήσεως:
«Τά άνω φρονείτε, τα άνω ζητείτε, μη τα επί της γής ζητείτε…», και,
«τώρα που μου τα έλεγες αυτά, μία λέξη πέρασε από το μυαλό μου, ταπείνωση, ταπείνωση!»…
Είναι απλός σαν το μικρό παιδί και υπάκουος. Είναι το ταπεινό και άκακο παιδί της ενορίας, που κάνει όλα τα θελήματα και ποτέ δεν λέει όχι, και ας έχει φτάσει τώρα στα 78 του χρόνια. Αποφεύγει συστηματικά την πρώτη θέση, σέβεται βαθύτατα τον εκάστοτε προιστάμενο του Ναού, και υπακούει χωρίς την παραμικρή αντιλογία ακόμη και όταν ο προιστάμενος είναι κατά πολύ νεώτερός του.
Και όμως πέρα από την αγιότητα έχει μεγάλες ικανότητες και εξαιρετικές θεολογικές γνώσεις, αλλά ποτέ, μα ποτέ δεν τον ακούς να λέει εντυπωσιακές σκέψεις ή να συμβουλεύει χωρίς να ερωτηθεί.
Απαραίτητη υποχρέωσή του το κήρυγμα, απαύγασμα καρδιάς φλεγομένης από αγάπη προς τον Θεό.
Μιλάει απλά και πρακτικά.
Δεν επιδιώκει το πολυπληθές και επώνυμο ακροατήριο. Τον ενδιαφέρουν μόνο οι ψυχές και το πώς θα τις συνδέσει με τον ουρανό.
Κάποια στιγμή προς το τέλος της ομιλίας τον βλέπεις να στρέφει τα μάτια απλανώς στο βάθος. Μεταρσιώνεται, αισθάνεσαι ότι κάτι ιερό συμβαίνει. Είναι οι στιγμές που μιλάει με έξαρση για την αιωνιότητα Αυτές οι λίγες στιγμές αξίζουν πολύ περισσότερο από πολλά κηρύγματα.
Οι εργασίες και δραστηριότητές του σε καθημερινή βάση αν και τόσο πολλές είναι όλες αποδοτικές. Αφήνει πίσω του πάντα ένα αίσθημα χαράς και ψυχικής τόνωσης, το άρωμα της αγιότητος, την αύρα του Αγίου Πνεύματος. Είναι ο καρπός της ανύστακτης προσωπικής πνευματικής εργασίας του π. Νικολάου της αδιάλειπτης πνευματικής μελέτης, της παρατεταμένης γονυκλινούς προσευχής και προπαντός της μηνιαίας συμμετοχής και του ίδιου, στο λουτρό της ιεράς εξομολογήσεως και της απόλυτης υπακοής στον πνευματικό του.
Προς την αιωνιότητα τρέχει κυριολεκτικά, οργώνοντας τους δρόμους και τις ψυχές των ενοριτών της τεράστιας ενορίας του. Αναγκάζεται σταδιακά να περιορίσει τον ύπνο του. Τον τελευταίο καιρό πέφτει μερικές φορές στον δρόμο. Η καρδιά του τον προδίδει. Στους ενορίτες που τον ανασηκώνουν και προσφέρονται να τον μεταφέρουν σπίτι απαντά ότι έχει δουλειά να κάνει, και συνεχίζει τον μακρύ δρόμο.
13 Οκτωβρίου 2006, απόγευμα. Το τηλέφωνο στο σπίτι του π. Νικολάου κτυπά. Ένας ενορίτης ρωτάει γιατί άργησε ό π. Νικόλαος για το ευχέλαιο. Ό π. Νικόλαος είχε φύγει νωρίς από το σπίτι εκείνο το απόγευμα. Το τηλέφωνο του σπιτιού ξανακτυπάει αργότερα. Είναι από τό Νοσοκομείο « Ελπίς», και ζητούν κάποιο συγγενικό του πρόσωπο να πάει επειγόντως στο Νοσοκομείο…
Ιερεύς Νικόλαος Κογιώνης. Γεννήθηκε στις 27 Μαρτίου του 1928 στο Νεοχώριο Αρκαδίας από ευσεβεστάτους γονείς, τον Ευάγγελο και την Βασιλική. Νυμφεύτηκε την ευλαβεστάτη πρεσβυτέρα Άννα και απέκτησαν έξι παιδιά. Χειροτονήθηκε ιερέας το 1960.
Στίς 13 Οκτωβρίου του 2006 το απόγευμα, κατεβαίνοντας τις σκάλες ενός κατηφορικού και έρημου δρόμου και μετά από μία συγκινητική ιεραποστολική επίσκεψη, αισθάνθηκε αδιαθεσία. Κάθησε σ΄ ένα πλατύσκαλο και μετά ξάπλωσε, πέφτοντας κάτω…
Τον βρήκαν κάποιοι περίοικοι, αλλά ήδη ή αγία του ψυχή είχε πετάξει προς τους ουρανούς…
Στο Νοσοκομείο πού τον μετέφεραν, ψάχνοντας στην σακούλα πού είχε, βρήκαν το χοντρό ημερολόγιο επισκέψεων πού πάντα κουβαλούσε μαζί του, καθώς καί τά στοιχεία του.
Στην σελίδα της 13ης Οκτωβρίου 2006 είχαν ήδη διαγραφεί κάποιες υποχρεώσεις του. Ή επόμενη ήταν για ευχέλαιο σε οικογένεια της ενορίας του, στις 18.30, αλλά δεν επρόκειτο να γίνει ποτέ, μια και ο ιερέας πέθανε πάνω στο πεζοδρόμιο και επάνω στην εκτέλεση του ιεραποστολικού αλλά και ενοριακού καθήκοντός του !
13η Οκτωβρίου αργά το βράδυ. Τά τηλέφωνα έχουνε σπάσει ζητώντας να πληροφορηθούν κάτι περισσότερο για τον π. Νικόλαο, ή νά συλλυπηθούν την οικογένεια. Μερικοί ρωτούν: « πότε θα μπορέσω να ιδώ τον πατέρα Νικόλαο;» παίρνοντας μια απάντηση πού ξαφνιάζει:
« Δυστυχώς, δεν μπορείτε πιά να ξαναδείτε τον πατέρα Νικόλαο, έφυγε για τους ουρανούς ! »
Δεν θα μπορέσουμε λοιπόν όλοι εμείς, πού γνωρίσαμε τον π. Νικόλαο να τον ξαναδούμε εδώ, επάνω στην γή.
Αλλ΄ όμως…
Πάτερ Νικόλαε, πού πολύ μας λείπεις τώρα, σε παρακαλούμε, πρέσβευε και υπέρ ημών των αναξίων πνευματικών σου παιδιών, εκεί ψηλά από τους Ουρανούς…
( “Οσιος Φιλόθεος τής Πάρου” — εκδόσεις “Ορθοδόξου Κυψέλης” — 2007 — Θεσ/κη )
ΑΝΤΑΙΡΕΤΙΚΟΝ ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ
